NFT (Non-Fungible Token), dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zincirde depolanan veri birimidir. NFT’ler kısaca kendisini temsil eden varlığı ispatlamaya hizmet eder. Bir dijital sanat eseri veya dijital ortamda yer alan fikri ürünün NFT olarak oluşturulması, ona değiştirilemez ve kopyalanamaz bir dijital kimlik kazandırmaktadır.
Fotoğraf, video, resim, müzik gibi çeşitli eserlerden NFT oluşturulabilir. NFT’nin dijital dünyada gösterdiği bu sağlam varlığı ona duyulan ilgiyi de günden güne arttırmaktadır. Örneğin Golden State Warriors, NFT koleksiyonunu başlatarak kendi NFT'lerini yayınlayan ilk Amerikan spor kulübü olmuştur ve bunun sonrasında çeşitli organizasyonlardan çeşitli takımlar NFT koleksiyonu çıkarmaya başlamıştır.
NFT, akıllı sözleşme, tanımlayıcı ve metadata gibi ana unsurlardan oluşmaktadır. Akıllı sözleşme, diğer sözleşmelerde olduğu gibi, bir anlaşmanın koşullarını belirleme amacına hizmet eder ancak geleneksel kâğıda yazılmış bir sözleşmenin aksine, akıllı sözleşmenin koşulları bir blok zincirinin üzerinde kodlama şeklinde yazılmıştır.
NFT’ler fazlasıyla güçlü bir ispat aracı olduğundan, son derece güvenli bir şekilde ticareti gerçekleştirilebilmektedir. Bir NFT’nin satışının yapılması, NFT’nin temsil ettiği eserin fikri mülkiyet hakkının devri anlamına gelmemekte, genel uygulamada sadece tokenin kendisinin devrini sağlamaktadır. Ancak NFT’nin unsurlarından biri olan akıllı sözleşmede aksi kararlaştırılarak eserin fikri mülkiyetinin tamamı veya bir kısmı devredilebilmektedir.
NFT’lerin Türk Hukuku’ndaki yeri incelendiğinde; Eseri meydana getiren kişinin eser sahibi olacağı ve o esere ilişkin maddi ve manevi hakların sahibinin de eser sahibi olacağı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kanunda, eserin somut bir şekilde ortaya çıktığı ürün ve fikri mülkiyete ait mali ve manevi hak kavramları birbirinden ayrılmaktadır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 52. maddesi uyarınca mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve söz konusu hakların ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Burada mali haklardan kasıt söz konusu eserin işlenmesi, çoğaltılması ve yayılması gibi eserden mali fayda sağlamaya yönelik haklardır. Akıllı sözleşmede bu hususlar ayrı ayrı belirtilebilmektedir ancak kanun kapsamında olan yazılı olma şartının akıllı sözleşme ile karşılanıp karşılanmayacağı halen tartışılan bir husustur.
NFT’lerin alım satımı gibi işlemler, birer kripto varlık olan Ethereum gibi ağlar üzerinden yapılmaktadır. 16 Nisan 2021 tarihinde TCMB tarafından yayınlanan kapsamında kripto varlığın açıklaması yapılmıştır. Yönetmeliğe göre kripto varlık, dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları ifade eder. Yönetmelik, Türkiye’de doğrudan veya dolaylı olarak kripto para ile ödeme yapılmasına engel oluşturmaktadır. Bu durumda Türkiye’de kripto para ile NFT alım satımı hukuka aykırılık teşkil etmektedir.
Daha fazla bilgi için : [email protected]
